Of een Vlaamse blik op jeugdliteratuur.
Oei. Het boemeltreintje van Roosendaal naar Antwerpen kent een hoop tussenliggende stations.
Een mooie gelegenheid om schoolgaande Vlaamse pubers eens te observeren. Jammer dat je dan de lunch mist in het prachtige pand aan het Hof van Liere waar ik naartoe ga voor het colloquium over jeugdliteratuur met de titel 'Tijdgenoten'. Een middag georganiseerd door Vanessa Joosen van Universteit Antwerpen en Stichting Lezen (be).
Nét op tijd kom ik aangerend, om aan te schuiven voor de eerste spreker van deze middag. Omdat ik genoten heb van de avondcursus kinder- en jeugdliteratuur twee jaar geleden, was ik benieuwd naar méér.
De eerste spreker dus. Mevrouw Rita Ghesquiere, een naam die ik alleen kende van de achtergrondcollectie van ons team educatie hier in de bieb. Haar reflecties over onderzoek naar jeugdliteratuur zetten tot denken.
Bijvoorbeeld. De term 'jeugdliteratuur'is een noodzakelijk kwaad, om zichtbaar te zijn. Men heeft het toch ook niet over 'volwassenenliteratuur'?
En de status van jeugdliteratuur is hoger dan die van kinderliteratuur. Bepaalt leeftijd van de doelgroep dan het aanzien?
En een mooie vond ik: Jeugdliteratuur is vaak een mix van literatuur, ideologie, pedagogiek en kunst. Voíla.
Dan een 'piepkuiken' zoals ze zichzelf aankondigt.
Sara van den Bossche, van Universiteit Gent is bezig met een onderzoek naar de impact van Astrid Lindgren.(Ik hoop dat ik het zo goed opschrijf).
Recensies van héél vroeger komen voorbij, en de titels van Lindgren vliegen om de oren.
Herlezen! Voorlezen! Ik krijg er zo'n zin in. Meer kinderen moeten kennis maken met Ronja, en Karlsson, en Lotta. De namen van deze boekfiguren worden ook nog eens perfect uitgesproken door de spreektster. Knap!
Misschien kan ik ergens wel een projectje 'Lindrgen' starten.. hmm.
Annemie Leysen, recensente, neemt ons mee in haar overwegingen en criteria waarmee jeugdboeken langs de meetlat worden gelegd. Als het erover gaat dat 'goede'jeugdliteratuur elitair zou zijn, haalt ze een uitspraak van Guus Kuijer aan. "Alles, - lopen, fietsen- is elitair, wanneer je niet tot leren bereid bent."
En ook hoor ik haar iemand citeren die heeft gezegd: "In een hoofd passen maar enkele boeken precíes".
Mooi he.
Dan Vanessa Joosen. Ik was in de trein net begonnen aan haar 'Wit als sneeuw, zwart als inkt'. Over de sprookjes van Grimm in de Nederlandstalige literatuur. De sprookjes zegt ze even achter zich te laten, om zich te storten op een totaal ander onderwerp. 'Childism'.
Over hoe volwassenen zich gedragen in het kinderboek, in dit geval in de boeken van Guus Kuijer. Niet altijd even prettig. 'Het boek van alle dingen' heb ik nog altijd niet gelezen, en staat nu hoog op het verlanglijstje.
Dan nog een aantal panels, met beroepsleesbevorderaars.
'De eenzaamheid van de boekenjuf' kreeg één van de panels mee als titel.
Zeer bevlogen dames aan het woord, vertellen hoe zij kinderen aansteken met het leesvirus. Ze stellen zich wel wat bescheiden op, vond ik. Ze maakten het de leerkrachten makkelijk, door ze een vrij uurtje te bezorgen terwijl de leerlingen in de bibliotheek rondliepen. Of ze laten een boek slingeren om meesters en juffen te inspireren.
Ieder z'n vak, is het credo van de boekenjuf, en daarom kunnen we niet van alle leerkrachten verwachten dat ze vol vuur leesplezier doorgeven.
Of toch?
Misschien is het mijn onbescheiden Hollandse inslag, maar ik vind wél dat je mag verwachten dat leerkrachten weten wat hun kinderen graag lezen. Dat ze de tijd nemen om een mooi verhaal voor te lezen, of een boekenkring te leiden. Dat ze weten wat 'hot' is en wat 'not'.
Want inmiddels is toch wel duidelijk wat lezen voor kinderen doet. (Tijd voor een Vlaamse variant op cursus 'Open Boek', dacht ik ineens!).
Stefan Bosmans, wiens project 'Jeugdboeken in je valies' wij al eens schaamteloos kopieerden, is ook te zien op een filmpje. Project werkt als volgt: Je doet de mooiste jeugdboeken in een koffertje, laat de leerkracht die meenemen naar de vakantiebestemming, alwaar een zonnige foto (mét boek) wordt genomen. Deze vakantiekiekjes hang je op in je lokale bieb, boeken erbij en voíla!
Ook dit extra ideetje pikken wij van de Zuiderburen. (Mag het, Stefan?).
Michael de Cock sluit af met een mooi verhaal. Wat nou precies het punt was weet ik even niet meer.
Teveel punten zijn langsgekomen vanmiddag.
Volledig geinspireerd weer naar huis, met mooie verhalen in mijn hoofd. Ze passen precies.